Mỗi khi chúng ta đánh răng, việc lưu ý vệ sinh lưỡi không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng mà còn phát hiện sớm những triệu chứng của bệnh về lưỡi. Lưỡi được xem là cơ bắp “chắc khỏe” nhất trên cơ thể, là cơ quan giúp chúng ta cảm nhận mùi vị thức ăn, nhai nuốt và trò chuyện. Lưỡi bình thường có màu hồng và có nhiều nhú xung quanh, được phủ bởi một lớp trắng mỏng, là biểu hiện của lưỡi khỏe mạnh và không bị bệnh về lưỡi.
Tuy nhiên, nếu lưỡi bị đổi màu hoặc đau nhói, sưng tấy thì có thể là dấu hiệu của các bệnh về lưỡi. Dưới đây là 4 biểu hiện trên lưỡi cho thấy bạn đang bị bệnh ở lưỡi: lưỡi có màu trắng, lưỡi có màu đỏ, lưỡi có lông và viêm loét lưỡi. Đây là những bệnh ở lưỡi mà chúng ta cần quan tâm.
Lưỡi có màu trắng
Nếu phát hiện lưỡi có màu trắng bất thường, có thể do 2 loại bệnh về lưỡi sau gây ra:
1. Các bệnh ở lưỡi: Bạch sản
Các bệnh ở lưỡi của người lớn là gì? Bạch sản niêm là một tổn thương trắng ở miệng, không cạo tróc, thường xuất hiện ở nhiều nơi trong miệng ngoài lưỡi, có thể gây khó chịu hoặc không có triệu chứng. Có nhiều biểu hiện của bạch sản như bạch sản đồng nhất, bạch sản lấm tấm không đồng nhất hoặc bạch sản dạng chồi sùi. Bạch sản không phải là bệnh lý quá nghiêm trọng, nhưng nó có thể là dấu hiệu đầu tiên của một dạng ung thư. Do đó, nếu bạn phát hiện có màu trắng bất thường trên lưỡi, hãy đến gặp bác sĩ nha khoa để xác định nguyên nhân.
2. Các bệnh thường gặp ở lưỡi: Bệnh nấm miệng
Bệnh nấm miệng hay bệnh nấm Candida là một trong các bệnh về lưỡi ở người lớn mà bạn có thể mắc phải. Đây là một dạng nhiễm trùng nấm men bên trong khoang miệng. Tình trạng này gây nên các bợn trắng đục như váng sữa trên bề mặt lưỡi và hai bên miệng. Bệnh nấm miệng thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và người cao tuổi, đặc biệt là những người mang răng giả hoặc có hệ miễn dịch suy yếu. Điều trị bằng kháng sinh và kháng viêm steroid liều cao kéo dài có thể gây ra nhiễm nấm miệng và các bệnh về lưỡi. Để khắc phục bệnh nấm miệng, bạn có thể ăn sữa chua trắng, cung cấp probiotics dạng uống cùng lối sống lành mạnh, dinh dưỡng cân bằng và giữ gìn vệ sinh răng miệng sạch sẽ. Bên cạnh đó, sử dụng một số loại thuốc cũng có thể giúp chống lại bệnh về lưỡi này.
Lưỡi có màu đỏ hoặc sưng tấy
Có rất nhiều nguyên nhân có thể khiến cho lưỡi bỗng dưng ngả màu đỏ sẫm – một căn bệnh về lưỡi. Trong một số trường hợp, thậm chí lưỡi của người bệnh trông như bề mặt của quả dâu – với màu đỏ sẫm và các nhú lưỡi sưng tấy bất thường. Các nguyên nhân có thể gây ra tình trạng này bao gồm:
1. Thiếu dinh dưỡng
Tình trạng thiếu hụt axit folic cùng vitamin B12 có thể khiến cho lưỡi chuyển từ màu hồng nhạt sang màu đỏ sẫm và gây ra bệnh về lưỡi.
2. Sốt Scarlet
Sốt Scarlet, hay còn gọi là bệnh tinh hồng nhiệt, là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Streptococcus pyogenes gây ra. Những người mắc bệnh sốt Scarlet có thể gặp tình trạng lưỡi đỏ nổi gai (lưỡi dâu tây) dẫn đến sự sưng tấy của các nhú lưỡi trên bề mặt lưỡi. Đi khám sớm khi bạn có triệu chứng bệnh về lưỡi, như lưỡi chuyển sang màu đỏ, sưng tấy đi kèm với sốt cao, là điều cần thiết. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn sử dụng một số loại thuốc kháng sinh để điều trị đúng loại vi khuẩn, tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh Kawasaki khiến lưỡi có màu đỏ
Bệnh Kawasaki có thể là nguyên nhân gây ra một trong các bệnh về lưỡi. Căn bệnh này thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi và tác động đến các mạch máu trong cơ thể, kể cả mạch vành cấp máu cho cơ tim. Bệnh Kawasaki có thể gây nên tình trạng “lưỡi dâu tây”, khiến lưỡi có màu đỏ và các nhú lưỡi sưng tấy. Khi bị bệnh, trẻ sẽ sốt cao, kéo dài trên 5 ngày, phát ban toàn thân, và hai bàn tay cùng bàn chân bắt đầu bị sưng và đỏ tấy. Điều trị sớm là cần thiết để tránh các biến chứng nặng trên tim mạch.
Lưỡi mọc lông
Lưỡi mọc lông không phổ biến, tuy nhiên vẫn là một trong các bệnh về lưỡi thường gặp. Mặc dù tình trạng này khiến bạn e ngại về mặt thẩm mỹ, nhưng thực tế lưỡi không hề mọc lông. Các đốm nhỏ trên bề mặt lưỡi, còn gọi là nhú lưỡi, chỉ là những nhú dạng chỉ của lưỡi mọc dài quá mức và có sắc đen bất thường. Đối với một số người, nhú dạng chỉ có thể phát triển dài quá mức và khó bị mài mòn do các hoạt động hàng ngày. Điều này khiến lưỡi dễ dàng tích tụ vi khuẩn và keratin, tạo ra mảng đen hoặc sẫm, và nhìn trông giống như lưỡi đang mọc lông. Bệnh lưỡi mọc lông thường xuất hiện ở những người có thói quen vệ sinh răng miệng kém, đang sử dụng các loại thuốc kháng sinh hoặc tiếp nhận hóa trị liệu, và mắc bệnh tiểu đường.
Viêm loét lưỡi
Viêm loét lưỡi là một trong các bệnh lý về lưỡi không thể không kể đến. Nó là một trong những bệnh về lưỡi ở người lớn và cả trẻ em. Viêm loét lưỡi có thể do viêm loét miệng, tổn thương lưỡi, hút thuốc lá, bệnh đái tháo đường và thiếu máu gây ra. Đối với những người bị viêm loét miệng, triệu chứng loét cũng có thể xuất hiện trên bề mặt lưỡi. Nếu bạn bị nổi bướu hoặc xuất hiện vết loét ở lưỡi kéo dài hơn 1-2 tuần, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ, vì nhiều trường hợp viêm loét lưỡi có thể liên quan đến ung thư miệng.
Cuối cùng, nếu bạn cảm thấy lo lắng hoặc nghi ngờ mắc bất kỳ bệnh về lưỡi nào, hãy nhanh chóng đi khám để được điều trị kịp thời.
