Bệnh lở miệng, hay còn gọi là bệnh nhiệt miệng, là một tình trạng phổ biến mà hầu hết mọi người đều đã từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Nhưng bạn đã hiểu rõ về bệnh lở miệng chưa? Nguyên nhân và cách “đánh bay” vấn đề này nhanh nhất có thể là gì?
Lở miệng là gì?
Lở miệng, hay còn được gọi là loét miệng hoặc nhiệt miệng, là một loại bệnh tự miễn, chưa xác định nguyên nhân chính xác, biểu hiện bằng các vết loét nhỏ trên niêm mạc miệng. Ban đầu, các vết loét có màu trắng, sau đó chuyển sang màu vàng. Vùng da xung quanh vết loét thường sưng đỏ.
Các vết loét miệng thường nhỏ (dưới 1mm) và gây đau, làm người bệnh không thể ăn hoặc nói chuyện thoải mái. Loét miệng thường được chia thành hai loại chính:
Vết loét đơn giản: Chúng có thể xuất hiện từ 3 đến 4 lần mỗi năm và kéo dài khoảng một tuần. Bất kể ai cũng có thể bị loét, nhưng thường xảy ra ở những người trong độ tuổi từ 10 đến 20.
Các vết loét phức tạp: Loại này ít phổ biến hơn và thường xảy ra ở những người đã từng mắc phải chúng trước đây.
Đối tượng nguy cơ mắc bệnh nhiệt miệng
Mọi người ở mọi lứa tuổi đều có khả năng bị lở miệng. Những người mắc bệnh này thường có chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết
Các triệu chứng của nhiệt miệng bao gồm:
- Một hoặc nhiều vết đau, đốm đỏ hoặc sưng phát triển thành vết lở, loét. Chúng thường xuất hiện ở những vị trí như:
- Mặt trong của má và môi
- Lưỡi
- Vòm trên của khoang miệng
- Nướu
- Khu vực trung tâm của vết loét có màu trắng hoặc màu vàng
- Kích thước vết lở nhỏ (thường dưới 1cm)
- Vết loét có màu xám khi bắt đầu lành
Ngoài những triệu chứng trên, trong một số trường hợp ít gặp, nhiệt miệng có thể gây sốt, khó chịu và sưng hạch bạch huyết.
Nếu bạn có những dấu hiệu của nhiệt miệng, bạn nên tìm cách khắc phục. Cơn đau do nhiệt miệng gây ra thường biến mất sau 7-10 ngày và có thể mất 1-3 tuần để vết loét có thể lành hoàn toàn. Các vết loét lớn có thể mất nhiều thời gian để chữa lành hơn.
Ngoài ra, một số người thường gặp phải tình trạng lở miệng liên tục. Vì vậy, nhiều người thắc mắc: nhiệt miệng là bệnh gì? Hay bị nhiệt miệng phải làm sao? Nhưng trước hết, bạn cần tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân của nhiệt miệng.
Nguyên nhân gây nhiệt miệng
Chính xác nguyên nhân gây nhiệt miệng thường xuyên vẫn chưa được biết đến. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng sự kết hợp của một số yếu tố sau đây có thể là lí do tại sao hay bị nhiệt miệng ở môi, má và các vị trí khác.
Các tác nhân có thể gây lở miệng bao gồm:
- Vết thương ở miệng do thủ thuật nha khoa, đánh răng quá mạnh, va chạm mạnh, tai nạn thể thao, hoặc cắn má vô tình.
- Dùng kem đánh răng và nước súc miệng chứa natri lauryl sulfate.
- Nhạy cảm với thực phẩm như sô cô la, cà phê, dâu tây, trứng, các loại hạt, phô mai, thực phẩm cay hoặc có tính axit.
- Chế độ ăn thiếu vitamin B12, kẽm, folate (axit folic) hoặc sắt.
- Phản ứng dị ứng với một số vi khuẩn trong miệng.
- Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori, cùng loại vi khuẩn gây loét dạ dày.
- Thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ kinh nguyệt.
- Căng thẳng.
Nhiệt miệng gây ra những biến chứng nào?
Nhiệt miệng kéo dài vài ngày hoặc vài tuần trở lên có thể gây ra một số vấn đề như:
- Khó chịu hoặc đau khi nói chuyện, đánh răng hoặc ăn.
- Mệt mỏi.
- Vết loét lan ra ngoài miệng.
- Sốt.
- Viêm mô tế bào.
Nhiệt miệng thường tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu vết loét gây đau nhức nhiều, ảnh hưởng đến cuộc sống và phương pháp điều trị tại nhà không hiệu quả, bạn nên đến gặp bác sĩ. Nhiễm trùng do vi khuẩn có thể lây lan và gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn, do đó, điều quan trọng là phát hiện và điều trị nhiệt miệng do nhiễm trùng kịp thời. Ngoài ra, khi bị lở miệng và vết lở có dấu hiệu bất thường, bạn cũng cần được bác sĩ thăm khám và điều trị.
Chẩn đoán và điều trị
Phương pháp chẩn đoán lở miệng không đòi hỏi xét nghiệm cụ thể nào. Bác sĩ chỉ cần quan sát vết loét để tìm kiếm dấu hiệu nhiệt miệng. Từ đó, bác sĩ có thể xác định mức độ nặng của nhiệt miệng.
Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phải làm xét nghiệm để kiểm tra vấn đề sức khỏe khác, đặc biệt khi vết loét nghiêm trọng hoặc tiến triển.
Đối với những vết loét miệng nhỏ, bạn không cần phải điều trị vì chúng thường tự khỏi sau 1-2 tuần. Tuy nhiên, đối với trường hợp nhiệt miệng nặng, có các dấu hiệu như nhiều vết loét lớn, diễn ra lâu dài hoặc gây đau bất thường, bạn cần phải được điều trị y tế.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị lở miệng, tuy nhiên hãy tuân theo chỉ định của bác sĩ:
- Sử dụng nước súc miệng chứa steroid dexamethasone hoặc capocaine để giảm đau và kháng viêm.
- Sử dụng thuốc bôi lở miệng (benzocaine, fluocinonide, hydrogen peroxide…) để giảm đau và tăng tốc độ lành vết loét.
- Uống thuốc trị bệnh lở miệng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Đốt vết loét miệng.
- Bổ sung chất dinh dưỡng (axit folic, vitamin B6, B12 hoặc kẽm…).
Ngoài ra, nếu loét miệng liên quan đến các vấn đề sức khỏe, bác sĩ sẽ chữa trị các tình trạng này trước.
Phòng ngừa
Để giảm tần suất của việc bị lở miệng, bạn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Tránh thực phẩm gây kích ứng miệng như hạt, khoai tây chiên, bánh quy, gia vị mạnh, thực phẩm mặn và trái cây có tính axit, như dứa, bưởi và cam. Tránh thực phẩm mà bạn có dị ứng hoặc nhạy cảm.
- Chọn thực phẩm lành mạnh. Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc để ngăn ngừa thiếu hụt dinh dưỡng.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ. Đánh răng sau bữa ăn và dùng chỉ nha khoa mỗi ngày ít nhất một lần để giữ miệng sạch sẽ. Sử dụng bàn chải mềm để ngăn ngừa kích ứng cho các mô miệng mỏng manh và tránh dùng kem đánh răng và nước súc miệng có chứa natri lauryl sulfate.
- Kiểm soát căng thẳng. Thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng như thiền và yoga nếu vết loét có liên quan đến căng thẳng.
Hy vọng thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lở miệng, các triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng ngừa loét miệng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về nâng mũi để có thêm kiến thức về lĩnh vực này.
