Tình trạng mụn viêm, mụn mủ, mụn đỏ ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống cũng như những hoạt động sống khi nó thường xuyên gây nên những cơn đau, nhức và sưng tấy trên da mặt. Trong bài viết này, chúng ta sẽ mách bạn những phương pháp điều trị mụn viêm ngứa an toàn cũng như giải thích về nên hay không nên nặn mụn nhé!
Mụn viêm là gì?
Mụn viêm là một dạng nặng của mụn trứng cá, hình thành trên da dưới dạng những nốt mụn đỏ sưng đau, khó chịu. Đây là loại mụn có nhân chứa đầy mủ cùng các loại vi khuẩn xâm nhập sâu vào bên trong lớp biểu bì da, đồng thời, mụn viêm cũng có thể gây nhiễm trùng nếu không được điều trị nhanh chóng và đúng cách.
Nguyên nhân dẫn đến mụn viêm chính là vì các tuyến bã nhờn mồ hôi sẽ di chuyển qua những nang lông trên mặt da. Tuy nhiên, các tuyến mồ hôi này khi đi sẽ gây nên tình trạng tắc nghẽn trên nang lông và ngăn cản dầu thoát ra nếu không làn da không được vệ sinh và làm sạch thường xuyên. Khi lớp nang lông trên da mặt bị bít tắc thì cũng là lúc các vi khuẩn da hay còn gọi là Propionibacterium acnes, hay E. acnes sẽ xuất hiện và gây nên tình trạng viêm da.
Các loại mụn viêm
Mụn viêm là loại mụn sâu, làm tổn thương các mô và tế bào xung quanh của da, nếu không được kiểm soát tốt thường dẫn đến những hậu quả lâu dài như: thâm mụn, sẹo mụn vĩnh viễn,…
Trên thực tế, có rất nhiều loại mụn viêm, mỗi loại sẽ có phương pháp điều trị khác nhau. Để có thể tiến hành điều trị mụn viêm ngứa một cách hiệu quả, bạn cần tìm hiểu loại mụn viêm của mình.
Mụn viêm đỏ
Mụn đỏ viêm được hiểu là một loại mụn sưng tấy màu đỏ, vùng sưng tấy xung quanh mụn nổi rõ, gây cảm giác nhức nhối. Mụn viêm đỏ đặc biệt rất khó xử lý, nếu bạn cố tình nặn nhân mụn viêm đỏ, điều này dễ dàng hình thành nên mụn nang hoặc mụn mủ, làm cho da bị tổn thương một cách nghiêm trọng.
Mụn viêm mủ
Mụn có màu trắng sữa hoặc hơi vàng, bên trong chứa mủ có mùi hôi, xung quanh có viền viêm đỏ. Mụn mủ và mụn đầu trắng thường bị nhầm lẫn vì chúng có màu trắng giống nhau nhưng mụn mủ sẽ có thêm một đặc điểm là gây đau rát, khó chịu. Kiểu mụn này thường sẽ khiến chúng ta ngứa tay và muốn loại bỏ chúng vì dễ vỡ và có nhân mủ hiện lên rõ dưới lớp da mỏng.
Mụn bọc viêm
Mụn bọc mủ có mức độ viêm nhiễm nặng hơn mụn mủ, đặc trưng bởi những nốt sưng đỏ, viêm tấy, gây đau rát dai dẳng và có ứ mủ màu trắng đục bên trong. So với mụn thông thường, mụn bọc mủ làm tổn thương cấu trúc của da và dễ để lại sẹo thâm, rỗ nếu điều trị và chăm sóc không đúng cách.
Mụn nang
Đây là loại mụn nặng và nguy cơ để lại sẹo lõm rất cao, cao hơn so với những loại mụn khác. Mụn nang gây đau nhức, khó chịu với những tổn thương lớn, nhô lên khỏi bề mặt da hoặc sờ thấy nằm sâu dưới da. Mụn nang có thể cứng, chắc hoặc mềm tùy thuộc vào thành phần chất chứa bên trong là chất lỏng, bã nhờn hay mủ. Trường hợp bị mụn nang cần được hướng dẫn điều trị sớm để hạn chế sẹo rỗ sau mụn.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mụn viêm ngứa
Dẫn lời Bác sĩ Lê Phương – Giám đốc Chuyên môn tại Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam, tình trạng mụn viêm ngứa xảy ra do rất nhiều nguyên nhân tác động đến như:
Yếu tố bên trong cơ thể:
- Rối loạn nội tiết tố trong cơ thể làm cho tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, khi bã nhờn tích tụ quá nhiều sẽ dẫn đến lỗ chân lông bị bít tạo thành mụn.
- Tâm lý không thoải mái, thường xuyên căng thẳng, mất ngủ, thiếu nước sẽ làm thay đổi cơ chế sinh học của cơ thể một cách đột ngột dẫn đến nhân mụn dần hình thành và xuất hiện mụn trên da.
- Yếu tố từ di truyền từ ba mẹ, vì bộ gen được di truyền từ ba và mẹ, nếu một trong hai người sở hữu làn da khô, dễ nổi mụn, thì phần lớn sẽ được di truyền sang cho con. Kết quả cho thấy rằng, trong gia đình có ba mẹ, anh/chị em sở hữu làn da mụn thì nguy cơ đứa trẻ mắc phải tình trạng mụn cao gấp 4 lần so với những người không sở hữu gen di truyền.
Yếu tố bên ngoài cơ thể
- Thường xuyên không chăm sóc, tẩy trang da, dẫn đến tình trạng lỗ chân lông không được làm sạch, tích nhiều cặn bẩn và không được “hô hấp”, da bị bí nên hình thành mụn viêm trên da.
- Gặp tác dụng phụ khi sử dụng thuốc.
- Sử dụng những loại mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc có chứa Corticoid trong một khoản thời gian dài làm da bị tổn thương nặng, da bị mỏng tạo tiền đề cho vi khuẩn xâm nhập gây mụn.
- Có thói quen nặn mụn và chạm tay lên da mặt vì tay là nơi chứa nhiều vi khuẩn nhất trên cơ thể, việc đưa, sờ tay lên mặt sẽ làm da có nguy cơ bị mụn cao hơn.
- Lối sống và thói quen ăn uống thiếu khoa học làm cơ thể không có đề kháng dẫn đến rối loạn nhịp sống, thiếu ngủ, mất nước gây nên mụn viêm.
- Thường xuyên tiếp xúc và làm việc với môi trường ô nhiễm đầy khói bụi.
Có nên nặn mụn viêm không?
Một câu hỏi rất phổ biến với tất cả những nạn nhân của loại mụn này là, liệu việc nặn mụn có thể xem là một hướng giải quyết để giảm thiểu tình trạng mụn trên bề mặt da không? Thật ra, không phải loại mụn nào cũng có thể nặn được, nhất là đối với mụn viêm. Nếu không đủ kiến thức và kĩ thuật nặn mụn sẽ gây ra tình trạng biến chứng đáng tiếc.
Lý do là, vì trên tay chúng ta chứa rất nhiều vi khuẩn. Khi sử dụng tay để trực tiếp tác động lên vùng mụn viêm, vi khuẩn trên tay sẽ tiếp tục tấn công vào da mặt sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
Các phương pháp trị mụn viêm ngứa an toàn
Điều trị mụn viêm với bác sĩ da liễu
Với những người có tình trạng mụn viêm nặng, lan rộng và kéo dài, nhất là tình trạng viêm ngứa thì chúng ta chân thành nhắn gửi bạn trước hết nên tìm gặp các bác sĩ da liễu.
Các bác sĩ chuyên khoa da tại cơ sở y tế uy tín với chuyên môn cao và sự hỗ trợ của công nghệ điều trị hiện đại chắc chắn sẽ hiểu rõ về tình hình làn da của bạn. Từ đó các bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị hiệu quả, an toàn và lấy lại được vẻ nhẵn mịn và khỏe mạnh cho làn da của bạn.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên dành thời gian đến thăm khám trực tiếp tại các bệnh viện và phòng khám chuyên khoa da liễu. Hoặc có thể chủ động đặt lịch hẹn tư vấn với bác sĩ da liễu từ xa qua video nếu như chưa sắp xếp được thời gian đi khám trực tiếp hoặc muốn tự điều trị mụn viêm tại nhà.
Xây dựng thói quen sinh hoạt ăn uống khoa học
Ăn nhiều rau củ, hoa quả cũng nhưng bổ sung các loại Omega 3-6-9 giúp bổ sung nhiều vitamin, cung cấp beta – carotene làm giảm bã nhờn, chống viêm tự nhiên và giúp ngăn cản sự hiệu quả sự hình thành và phát triển của mụn.
Nhiều loại trái cây như nho, cam… rất giàu chất chống oxy hóa, làm gián đoạn tiến trình phát triển của gốc tự do gây hại cho da, bảo vệ làn da mụn.
Ngoài ra, những thực phẩm này rất tốt cho làn da đang gặp phải tình trạng mụn, với tác dụng tăng khả năng đàn hồi, xóa mờ nếp nhăn, điều hòa nội tiết và điều tiết androgen, nguyên nhân chính gây ra mụn viêm.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần tránh các thực phẩm cay nóng, có thành phần sữa hoặc có chỉ số glycemic vì những thực phẩm này chứa hàm lượng đường và chất béo khá cao, sử dụng càng nhiều những thực phẩm này, da càng nổi nhiều mụn hơn. Thêm vào đó, những thực phẩm này còn làm tăng nồng độ insulin làm kích thích tuyến bã nhờn sản xuất dầu nhờn nên dễ tạo điều kiện thuận lợi cho mụn phát triển.
Ngoài ra đồ cay nóng còn những chất tốt giúp nuôi dưỡng nhân mụn, thúc đẩy quá trình mọc mụn gây sưng to hơn, đồng thời còn kích ứng mụn nhọt nổi lên nhiều vị trí trên người, làm tuyến bã nhờn tiết nhiều dầu nhờn dư thừa gây nên mụn viêm ngứa nhiều hơn.
Chủ động thực hiện thói quen ngủ sớm và đủ giấc
Trong những trường hợp đang tham gia điều trị hoặc muốn cải thiện tình trạng mụn viêm ngứa thì việc sắp xếp thời gian ngủ nghỉ cũng quan trọng không kém. Một giấc ngủ tốt là một giấc ngủ đủ 7 – 9 tiếng một ngày để da được phục hồi. Trong giấc ngủ, làn da có cơ chế tự phục hồi bằng cách gia tăng lưu lượng máu, tái tạo collagen và các cơ trên mặt sẽ được thư giãn sau một ngày dài.
Điều trị mụn viêm ngứa tại nhà bằng thuốc không kê đơn
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều dòng mỹ phẩm, dược phẩm có thành phần trị mụn tốt được khuyến khích sử dụng với một liều lượng vừa phải để điều trị tình trạng mụn viêm mà không cần toa thuốc như:
Benzoyl Peroxide
Benzoyl Peroxide khi xâm nhập vào da có công dụng giết chết vi khuẩn P.acnes gây nên tình trạng mụn viêm, từ đó hỗ trợ giảm mụn đồng thời điều trị mụn rất tốt. Tuy nhiên, mặc dù Benzoyl Peroxide có công dụng trị mụn tuyệt vời, nhưng không nên sử dụng thường xuyên vì có thể gây nên tình trạng khô, nứt nẻ da.
Trong sản phẩm điều trị mụn viêm ngứa nhà La Roche-Posay có chứa thành phần Benzoyl Peroxide tác động lên mụn nhằm điều trị và làm giảm mang lại hiệu quả chăm sóc da cao nhất. Không chỉ vậy, sản phẩm này còn giúp giảm khả năng xuất hiện của mụn đầu đen và kiểm soát độ bóng nhờn của da, hỗ trợ loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn, đem lại cho bạn một làn da sạch khỏe và tươi mát.
Acid Salicylic
Acid Salicylic là một trong những thành phần trị mụn tốt nằm trong nhiều loại sản phẩm trị mụn viêm ngứa có tác dụng loại bỏ da chết trong lỗ chân lông, nguyên nhân gây nên tình trạng bí, tắc da giúp giảm những tổn thương mà mụn viêm gây nên.
Trong sản phẩm The Ordinary BHA Salicylic Acid 2% Solution có công dụng làm sạch lỗ chân lông, diệt trừ mọi tác nhân gây ra mụn đầu đen, mụn viêm, kháng viêm, kháng sưng, cải thiện tình trạng mụn nhanh chóng giúp bạn lấy lại làn da khỏe mạnh.
Điều trị mụn viêm với thuốc kê toa
Với những thành phần sau, khi sử dụng bên nên có sự hướng dẫn và giám sát bởi bác sĩ để đảm bảo quá trình điều trị được diễn ra an toàn, hiệu quả.
Retinoids
Retinoids có tác dụng điều trị mụn viêm rất tốt. Nhưng cần phải lưu ý rằng, chất này có nguy cơ làm mỏng bề mặt da nên bạn phải thường xuyên bôi kem chống nắng cả khi ra đường và khi ở nhà để đảm bảo da không tiếp tục bị hư tổn. Bạn có thể tham khảo một số sản phẩm từ thương hiệu La Roche-Posay của Pháp có chứa 0.3% Retinol kết hợp Niacinamide đặc biệt có hiệu quả làm mờ đốm nâu, nám, tàn nhang, làm đều màu da và cải thiện nếp nhăn vượt trội, đặc biệt phù hợp cho làn da bị lão hóa, thâm sạm.
Kháng sinh đường uống
Mức độ vi khuẩn P.acnes trên da gia tăng vượt quá mức sẽ dẫn đến tình trạng mụn viêm ngứa nghiêm trọng. Bác sĩ da liễu có thể sẽ kê một toa thuốc kháng sinh dùng theo từng đợt. Đến thời điểm vi khuẩn đã bị kiểm soát một cách hoàn toàn, những cải thiện sẽ dần được thấy rõ và có thể được điều trị bằng các loại thuốc kết hợp khác nhau.
Isotretinoin
Isotretinoin là một trong những thành phần trị mụn kê toa mạnh nhất, có tác dụng nhanh và khá mạnh. Isotretinoin hay còn thường được gọi là axit retinoic 13 – cis là loại axit retinoic, là một dẫn xuất của vitamin A. Nó hành động bằng cách giảm số lượng dầu sản sinh hình thành nên những nang dầu trên da của bạn. Giảm lượng dầu trên da sẽ giúp da thoát khỏi mụn. Đặc biệt giúp cho da của bạn được cải thiện nhanh hơn nữa.
Thuốc điều trị mụn Isotretinoin có thể dùng trong trường hợp mụn trứng cá nghiêm trọng. Nó hành động bằng cách giảm số lượng dầu mà các tế bào trên da tiết ra, ngăn chặn sự hình thành của mụn, giảm tắc lỗ chân lông và viêm.